Προς μια βαθύτερη και δικαιότερη ευρωπαϊκή αγορά εργασίας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Τρίτη, 8 Μαρτίου, μια στοχευμένη αναθεώρηση των κανόνων για την απόσπαση των εργαζομένων.

Η πρόταση αυτή υλοποιεί τη δέσμευση που ανέλαβε η παρούσα Επιτροπή στις πολιτικές κατευθύνσεις της για προώθηση της αρχής ότι η ίδια εργασία στον ίδιο τόπο πρέπει να αμείβεται κατά τον ίδιο τρόπο και ανακοινώθηκε στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2016. Σκοπός της παρούσας πρότασης είναι να διευκολυνθεί η απόσπαση εργαζομένων μέσα σε ένα κλίμα θεμιτού ανταγωνισμού και σεβασμού των δικαιωμάτων των εργαζομένων, οι οποίοι απασχολούνται σε ένα κράτος μέλος και αποστέλλονται για εργασία από τον εργοδότη τους προσωρινά σε άλλο κράτος μέλος. 

Συγκεκριμένα, η πρωτοβουλία στοχεύει στο να εξασφαλίζονται δίκαιοι μισθολογικοί όροι και ισότιμο πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ εταιρειών που χρησιμοποιούν την απόσπαση και τοπικών εταιρειών στη χώρα υποδοχής.

Η Επίτροπος απασχόλησης, κοινωνικών υποθέσεων, δεξιοτήτων και εργασιακής κινητικότητας, κ. Marianne Thyssen, δήλωσε: «Έχω πει από την πρώτη ημέρα της θητείας μου ότι χρειάζεται να διευκολύνουμε την εργασιακή κινητικότητα, αλλά και ότι αυτό πρέπει να γίνει με δίκαιο τρόπο. Η σημερινή πρόταση θα διαμορφώσει ένα νομικό πλαίσιο για την απόσπαση, που θα είναι σαφές, δίκαιο και εύκολο στην εφαρμογή του».

Η στοχευμένη αναθεώρηση θα εισαγάγει αλλαγές σε τρεις κυρίως τομείς: τις αποδοχές των αποσπασμένων εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων υπεργολαβίας, τους κανόνες για όσους εργάζονται μέσω επιχειρήσεων προσωρινής απασχόλησης και τη μακροχρόνια απόσπαση.

Η πρόταση προβλέπει ότι οι αποσπασμένοι εργαζόμενοι θα ωφελούνται γενικά από τους ίδιους κανόνες που διέπουν την αμοιβή και τις εργασιακές συνθήκες των εγχώριων εργαζομένων. Αυτό θα γίνει με πλήρη τήρηση της αρχής της επικουρικότητας και του τρόπου με τον οποίο τίθενται οι όροι από τις δημόσιες αρχές και/ή τους κοινωνικούς εταίρους στο εν λόγω κράτος μέλος.  Σήμερα, οι αποσπασμένοι εργαζόμενοι υπόκεινται ήδη στους ίδιους κανόνες με τους εργαζομένους του συγκεκριμένου κράτους μέλους σε ορισμένους τομείς, όπως είναι η υγεία και η ασφάλεια. 

Ωστόσο, ο εργοδότης δεν είναι υποχρεωμένος να αμείβει τον αποσπασμένο εργαζόμενο με αποδοχές που υπερβαίνουν το κατώτατο όριο αμοιβής που έχει θέσει η χώρα υποδοχής. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει μισθολογικές διαφορές ανάμεσα σε αποσπασμένους και εγχώριους εργαζομένους και ενδεχομένως να οδηγήσει σε αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων. Αυτό σημαίνει ότι οι αποσπασμένοι εργαζόμενοι αμείβονται λιγότερο απ’ ό,τι άλλοι εργαζόμενοι για την ίδια εργασία.

Από εδώ και πέρα, όλα οι κανόνες σχετικά με τις αποδοχές που εφαρμόζονται καθολικά στους εγχώριους εργαζόμενους θα πρέπει να ισχύουν και για τους αποσπασμένους εργαζόμενους. 

Οι αποδοχές θα περιλαμβάνουν όχι μόνο τα κατώτατα όρια αμοιβών, αλλά και άλλα στοιχεία όπως πριμ ή επιδόματα, όπου αυτά έχουν εφαρμογή. Θα ζητείται από τα κράτη μέλη να διευκρινίζουν με τρόπο διαφανή τα διάφορα στοιχεία από τα οποία συντίθενται οι αποδοχές στην επικράτειά τους. Οι κανόνες που τίθενται από τη νομοθεσία ή από συλλογικές συμβάσεις καθολικής εφαρμογής γίνονται υποχρεωτικοί για τους αποσπασμένους εργαζόμενους σε όλους τους οικονομικούς τομείς. 

Η πρόταση δίνει επίσης τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να προβλέπουν ότι οι υπεργολάβοι πρέπει να χορηγούν στους εργαζομένους τους την ίδια αμοιβή με αυτή που δίνει ο κύριος εργολάβος. Παρ’ όλα αυτά, αυτό μπορεί να γίνεται μόνο με τρόπο που δεν επιφέρει διακρίσεις: ο ίδιος κανόνας πρέπει να εφαρμόζεται στους εγχώριους και στους διασυνοριακούς υπεργολάβους.

Η πρόταση θα εξασφαλίζει επίσης ότι οι εθνικοί κανόνες για την εργασία μέσω επιχειρήσεων προσωρινής απασχόλησης εφαρμόζονται όταν επιχειρήσεις εγκατεστημένες στο εξωτερικό αποσπούν εργαζομένους.

Τέλος, αν η διάρκεια της απόσπασης υπερβαίνει τους 24 μήνες, θα πρέπει να εφαρμόζονται οι όροι της εργατικής νομοθεσίας των κρατών μελών υποδοχής, όταν είναι ευνοϊκοί για τον αποσπασμένο εργαζόμενο.

Οι αλλαγές αυτές θα παρέχουν καλύτερη προστασία στους εργαζομένους, περισσότερη διαφάνεια και ασφάλεια δικαίου και θα εξασφαλίζουν ισότιμο πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ εγχώριων εταιρειών και εταιρειών που αποσπούν εργαζομένους, ενώ θα γίνονται πλήρως σεβαστά τα συστήματα μισθολογικών διαπραγματεύσεων των κρατών μελών.

Ιστορικό

Η απόσπαση των εργαζομένων λαμβάνει χώρα όταν παρέχονται υπηρεσίες σε άλλη χώρα εντός της ενιαίας αγοράς. Ο αποσπασμένος εργαζόμενος απασχολείται σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ, αλλά έχει σταλεί από τον εργοδότη του σε προσωρινή βάση να εκτελέσει μια εργασία σε άλλο κράτος μέλος.

Μεταξύ 2010 και 2014 ο αριθμός των αποσπάσεων αυξήθηκε κατά 45% περίπου. Το 2014 περίπου 1,9 εκατομμύρια ευρωπαίοι εργαζόμενοι ήταν αποσπασμένοι σε άλλα κράτη μέλη.

Η απόσπαση των εργαζομένων είναι ιδιαίτερη συχνή στον κατασκευαστικό τομέα, στη μεταποιητική βιομηχανία και σε τομείς υπηρεσιών, όπως οι κοινωνικές υπηρεσίες (εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική μέριμνα) και οι επιχειρήσεις (διοικητικές, επαγγελματικές και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες).

Η μεταρρύθμιση της οδηγίας για τους αποσπασμένους εργαζόμενους του 1996 θα συμπληρώσει την οδηγία εφαρμογής του 2014 για τους αποσπασμένους εργαζόμενους, που πρέπει να έχει μεταφερθεί στη νομοθεσία των κρατών μελών έως τον Ιούνιο του 2016. Η οδηγία εφαρμογής προβλέπει νέα μέσα καταπολέμησης της απάτης και των καταχρήσεων και βελτίωσης της διοικητικής συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες για την απόσπαση.

Για περισσότερες πληροφορίες

• MEMO/16/467
• Ενημερωτικό δελτίο για τους αποσπασμένους εργαζόμενους στην ΕΕ
• Δελτίο για την Ελλάδα
• Ειδήσεις στον δικτυακό τόπο της Γενικής Διεύθυνσης Απασχόλησης
• Γίνετε συνδρομητής στο ενημερωτικό δελτίο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις και την ένταξη, το οποίο αποστέλλεται δωρεάν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου