Ενημέρωση της Δωρικής Αδελφότητας για την εκδήλωση του ΕΣΠΑ στη Δωρική Στέγη

Σε συνέχεια της Ανοικτής Πρόσκλησης που απηύθυνε η Δωρική Αδελφότητα προς την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, τον Βουλευτή Φωκίδας, την Αντιπεριφέρεια Φωκίδας, τον Δήμο Δωρίδας, την Αναπτυξιακή Φωκική ΑΕ, προέδρους τοπικών κοινοτήτων και συλλόγων αλλά και κάθε Δωριέα, πραγματοποίησε την Κυριακή, 17 Μαΐου 2015, στη Δωρική Στέγη, συνάντηση για την παρουσίαση και διαβούλευση ενός Οδικού Χάρτη για την ανάπτυξη της Δωρίδας.

Μετά την σύντομη εισαγωγή του Προέδρου της Δωρικής Αδελφότητας κ. Γιάννη Μπαλατσούρα, ο οποίος επικεντρώθηκε στην ανάγκη να εφαρμόσουμε καλές πρακτικές από άλλες περιοχές της χώρας με ανάλογα γεωγραφικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά, τον λόγο πήρε ο κ. Μιχάλης Δρίτσας, Μηχανολόγος Μηχανικός-Οικονομολόγος (ΜΒΑ), Αντιπρόεδρος της Δωρικής Αδελφότητας, Στέλεχος Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας & Τουρισμού (Προγραμματισμός & Αξιολόγηση δράσεων ΕΣΠΑ).

Στο πρώτο μέρος της εισήγησής του, ο κ. Δρίτσας παρουσίασε συγκριτικά στατιστικά στοιχεία της Στερεάς Ελλάδας και της Δωρίδας, θέτοντας ένα έντονο προβληματισμό για το μέλλον. Παρουσίασε τη στρατηγική και την «αρχιτεκτονική» του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020 αναφερόμενος σε κάθε Τομεακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (εθνικής εμβέλειας), πώς αυτό δύναται να επηρεάσει τη Δωρίδα και ποιες παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν στο αρμόδιο Υπουργείο. Συνέχισε εξειδικεύοντας το εγκεκριμένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και επ’ αυτού πρότεινε την ενεργοποίηση συγκεκριμένων δράσεων σε «Επίπεδο Θεματικού Στόχου/ Επενδυτικής 

Προτεραιότητας/Ειδικού Στόχου» για την επικείμενη συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας εντός του Ιουνίου που θα εγκρίνει τις πρώτες προκηρύξεις του νέου ΕΣΠΑ. Έτσι δεν θα παρουσιαστεί κενό μεταξύ των δράσεων του ΕΣΠΑ 2007-2013 (ολοκληρώνονται τον Δεκέμβριο του 2015) και του ΕΣΠΑ 2014-2020 που ενεργοποιείται φέτος.

Οι προτεινόμενες δράσεις αφορούν:

• την ενίσχυση των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων με έμφαση στους τομείς που συνδέονται με τη «Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης» της Στερεάς Ελλάδας (Αγροδιατροφή, Μεταποίηση, Τουρισμός, Πολιτισμός) 

• την Προκήρυξη Δράσης βελτίωσης της καινοτομικής και οργανωσιακής βάσης των ΜμΕ και της ανταγωνιστικότητάς τους, μέσω της αναβάθμισης του ανθρώπινου δυναμικού

• την Εξοικονόμηση Ενέργειας, την Προστασία του Δασικού Πλούτου και την Αντισεισμική Προστασία 

• Έργα διαχείρισης / ρύθμισης ρεμάτων 

• Νέους Βιολογικούς καθαρισμούς πέριξ της λίμνης του Μόρνου και αποκατάσταση του τοπίου πέριξ της λίμνης του Μόρνου με στόχο την αναβάθμιση της περιοχής ώστε να αποτελέσει πόλο έλξης

• Την αναβάθμιση υφιστάμενων Βιολογικών καθαρισμών (π.χ. Ερατεινής)

• Δίκτυα αποχέτευσης και υδροδότησης χωριών με πρόβλημα (π.χ. Καρούτες, Κόκκινος), αναβάθμιση δικτύων, δεξαμενές πόσιμου νερού (π.χ. Μηλιά) 

• Τοπικές οδοποιίες, οι οποίες, αν και δεν είναι επιλέξιμες στο ΕΣΠΑ 2014-2020, καθίστανται κατ’ εξαίρεση επιλέξιμες στο πλαίσιο προτεινόμενης χωρικής παρέμβασης ΤΑΠΤοΚ (CLLD/LEADER) με συγκεκριμένο αναμενόμενο αποτέλεσμα,

Επιπλέον πρότεινε την άμεση προκήρυξη αντίστοιχων δράσεων που προβλέπονται στο ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας για:

• την αύξηση της συνολικής απασχόλησης, την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας και κάθε διάκρισης,

• την αύξηση συμμετοχής στην αγορά εργασίας των ατόμων που πλήττονται από φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό

• την αναβάθμιση και διεύρυνση του δικτύου κοινωνικών υποδομών (π.χ. Βοήθεια στο σπίτι) και των υποδομών υγείας (Κέντρα Υγείας)

• τη βελτίωση των υποδομών εκπαίδευσης και δια βίου μάθησης

Στο δεύτερο σκέλος της παρουσίασης, ο κ. Δρίτσας ανέπτυξε πρόταση την πρόταση της Δωρικής Αδελφότητας για την Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη της Δωρίδας μέσω του νέου ΕΣΠΑ και ειδικότερα την Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤοΚ) (Community Led Local Development - CLLD), που αποτελεί την μετεξέλιξη των προγραμμάτων LEADER, καλύπτοντας πλέον όλη τη Δωρίδα και όχι αποσπασματικά μόνο τον Καποδιστριακό Δήμο Τολοφώνας όπως προβλεπόταν στους Κανονισμούς της Ευρ. Ένωσης για τη Δωρίδα στην προγραμματική περίοδο 2007-2013.

Η βέλτιστη αξιοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας γίνεται μέσω του συνδυασμού του Μέτρου 19 του υπό έγκριση Επιχειρησιακού Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης εφόσον συνδυαστεί με την αντίστοιχη Επενδυτική Προτεραιότητα του ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας και το αντίστοιχο Μέτρο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας (υπό έγκριση), αυξάνοντας τον συνολικό προϋπολογισμό για να καλυφθεί ολοκληρωμένα η Δωρίδα, από την ορεινή Δωρίδα μέχρι το παράκτιο μέτωπο. Αυτός ο συνδυασμός είναι πολύ σύνθετος και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει συγκεκριμένες προδιαγραφές για την υποβολή ολοκληρωμένης πρότασης.

Η ΤΑΠΤοΚ (LEADER/CLLD) αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για τις τοπικές κοινότητες που διαθέτουν αναξιοποίητο πολιτιστικό απόθεμα και περιβαλλοντικό πλούτο το οποίο επιθυμούν να αναπτύξουν με στόχο την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της περιοχής τους. Προβλέπει μεταξύ άλλων την αποκατάσταση μνημείων και αξιοθέατων της περιοχής (αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακά κτίσματα, κ.λπ.), δράσεις ολοκληρωμένου χαρακτήρα για πολλαπλασιαστικά αναπτυξιακά αποτελέσματα, νέες θέσεις εργασίας, βελτίωση της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών, νέες καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα, μικρού προϋπολογισμού έργα υποδομής πρόσβασης στα μνημεία (οδικά, πεζοπορικά μονοπάτια, σήμανση), κτίρια εξυπηρέτησης επισκεπτών (μικρά μουσεία, εκθετήρια), χώρους στάθμευσης, ενισχύσεις στις τουριστικές επιχειρήσεις για βελτίωση των χώρων τους, δράσεις κατάρτισης των επιχειρηματιών και του προσωπικού τους, προβολή του αναβαθμισμένου τουριστικού προϊόντος με παραδοσιακά και ψηφιακά μέσα, ενίσχυση της τοπικής παραγωγής προϊόντων για την προώθησή τους στις τοπικές τουριστικές επιχειρήσεις, ενίσχυση τοπικών δρώμενων παραδοσιακού χαρακτήρα δικτυώσεις με άλλες συμπληρωματικές επιχειρηματικές και κοινωνικές πρωτοβουλίες κ.λπ.. Έτσι μόνο δύναται να αναβαθμιστεί το τοπικό οδικό δίκτυο μέσω ΕΣΠΑ.

Η ανωτέρω προσέγγιση συνάδει απόλυτα με τα ευρήματα της Έρευνας της Δωρικής Αδελφότητας που παρουσιάστηκε στο 17ο Πανδωρικό Συνέδριο στο Διακόπι Δωρίδος (Ιούλιος 2013) για την ανάπτυξης της Δωρίδας που σκιαγραφείται μέσω της σύζευξης του Εναλλακτικού Τουρισμού & Πολιτισμού, την ανάπτυξη της πρωτογενούς παραγωγής και την μεταποίησή τους, με πόλους έλξης τη λίμνη του Μόρνου και τις νέες προοπτικές αξιοποίησης που διανοίχθηκαν πρόσφατα, τους ορεινούς όγκους, τις δαντελένιες παραλίες και τις νησίδες (Τριζόνια). 

Για να συμμετάσχει η Δωρίδα στην πρωτοβουλία αυτή πρέπει άμεσα να ξεκινήσει το σχεδιασμό της Στρατηγικής Τοπικής Ανάπτυξης που θα υποβάλει μία κατά το δυνατόν διευρυμένη και αντιπροσωπευτική Ομάδα Τοπικής Δράσης (υφιστάμενος φορέας Διαχείρισης του LEADER) μέσα από διαδικασίες ανοικτής διαβούλευσης.

Η επιλογή, έγκριση και χρηματοδότηση των στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης και των τοπικών ομάδων δράσης θα γίνει στο πλαίσιο ανταγωνιστικής διαδικασίας, με κριτήρια που θα αφορούν ενδεικτικά

• στην καταλληλότητα της τοπικής στρατηγικής, 

• στη συμβολή και στην επίτευξη των αποτελεσμάτων του Προγράμματος, 

• στην οικονομική και διαχειριστική επάρκεια του φορέα

Η αξιολόγηση και έγκριση των προτάσεων για την δημιουργία ΤΑΠΤοΚ δίνεται από Επιτροπή που αποτελείται από στελέχη του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και της Περιφέρειας.

Υπενθυμίζεται ότι η ολοκλήρωση της πρώτης διαγωνιστικής διαδικασίας έχει καταληκτική ημερομηνία την 23.05.2016, δηλαδή σε 1 έτος. Ο χρόνος είναι αρκετά περιορισμένος αν αναλογιστούμε τις υψηλές απαιτήσεις σχεδιασμού του CLLD/LEADER και την ανταγωνιστική διαδικασία. Η διαδικασία προετοιμασίας για την υποβολή πρότασης προβλέπει απαραίτητα την κατάρτιση Στρατηγικής Μελέτης και συμμετοχικές διαδικασίες Ανοικτής Διαβούλευσης (bottom-up approach). 

Ακολούθησε ανοικτή συζήτηση με όλους τους συμμετέχοντες και συνετάχθη Ψήφισμα που περιλαμβάνει τις θέσεις που αναπτύχθηκαν προς υποβολή στον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας.

Στη συζήτηση τοποθετήθηκαν:

ο τ. ΓΓ του Υπουργείου Δικαιοσύνης κ. Αθανάσιος Ανδρεουλάκος και ο Πρόεδρος της Ένωσης Δωριέων Επιστημόνων κ. Δημήτριος Παναγιωτόπουλος, Καθηγητής Πανεπιστημίου – Δικηγόρος οι οποίοι επεσήμαναν την ανάγκη εντατικοποίησης των προσπαθειών στην κατεύθυνση των προτάσεων που αναπτύχθηκαν με τη συμβολή όλων των φορέων της Δωρίδας.

Ο Πρόεδρος της Δωρικής Αδελφότητας, πρότεινε συμπληρωματικά, δράσεις που ενισχύουν την αναπαραγωγή και αξιοποίηση εγχώριων αμνοεριφίων εν αντιθέσει με τα εισαγόμενα, την αξιοποίηση των αποβλήτων ελιάς που περιέχουν μια πολύτιμη ουσία, την ελαιοκανθάλη, την αξιοποίηση των αποβλήτων των τυροκομείων για παραγωγή ενέργειας αλλά και παρασκευή βιο-λειτουργικών γαλακτοκομικών τροφίμων, τη δημιουργία «τράπεζας» διαφύλαξης του φυτικού γενετικού υλικού της Δωρίδας μέσα από σχετικές επιδοτούμενες δράσεις. Τέλος, πρότεινε τη συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης για τη διερεύνηση της δυνατότητας κατασκευής μόνιμων κατοικιών για τους εργαζόμενους των φυλακών Μαλανδρίνου στα χωριά που βρίσκονται πλησίον.

Ο κ. Κώστας Λιάπης, επίτιμος Πρόεδρος της Δωρικής Αδελφότητας, το ΔΣ της Ομοσπονδίας Βορειοδυτικής Δωρίδας, κκ. Κ. Ζωγράφος, Γ. Τρίγκας και Γ. Νικολόπουλος, ο κ. Στέλιος Τσιώρης (Πενταγιοί), ο κ. Γιάννης Ιωαννίδης (Καρούτες), πρόεδροι συλλόγων και φορέων από τη Δωρίδα καθώς και απλοί Δωριείς, αναφέρθηκαν στις μεγάλες προοπτικές που διανοίγονται για τη Δωρίδα στο ΕΣΠΑ 2014-2020 οι οποίες δεν επιτρέπεται να χαθούν.

Ο κ. Γιώργος Καλαντζής, τ. Αντιδήμαρχος Δήμου Ευπαλίου, επίσης αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία ΤΑΠΤοΚ (CLLD/LEADER) την οποία έχει εισηγηθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο, στη σημασία της έγκαιρης προετοιμασίας και εκπόνησης μελετών ωρίμανσης καθώς και στην ανάγκη σύστασης γραφείου Ενημέρωσης Κοινού στη Δωρίδα για δράσεις του ΕΣΠΑ.

Ο Ναύαρχος εν αποστρατεία, Ιατρός, κ. Θεόδωρος Γρίβας, παρουσίασε προτάσεις και καινοτόμες ιδέες για ένα νέο τρόπο αντιμετώπισης προβλημάτων υγείας στα ορεινά χωριά μας.

Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ κ. Ελένη Μάντζιου αναφέρθηκε στην μελέτη που έχει εκπονήσει το ΕΜΠ για τη δημιουργία εκθεσιακού, επιστημονικού, πολυσύνθετου κέντρου νερού στη Λίμνη του Μόρνου που θα μπορούσε να ενταχθεί στην πρόταση.

Ο κ. Τριβήλος, Ειδικός Συνεργάτης του Δήμου Δωρίδας δεσμεύθηκε ότι θα ενημερώσει αναλυτικά τον Δήμαρχο κ. Γιώργο Καπεντζώνη.

Η συνάντηση καλύφθηκε από τον κ. Γιάννη Τσιαμπά-Ρουμελιώτη (Σιωπή της Φωκίδας), τον 

κ. Νίκο Καραμάνο (Η Λαλιά της Ρούμελης) και το Επιχειρηματικό Portal www.doricharmony.gr.

Η Δωρική Αδελφότητα θα συνεχίσει να υποβάλλει προτάσεις για την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων του ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδος και από κάθε άλλο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα προς όφελος της Δωρίδας.

Το ΔΣ της Δωρικής Αδελφότητας και η Επιστημονική της Ομάδα, βρίσκεται και θα βρίσκεται στο πλευρό της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, της Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδας, του Δήμου Δωρίδας, της Αναπτυξιακής Φωκικής, (ΑΝ.ΦΩ) και θα συνεισφέρει, τόσο επί της διαδικασίας, όσο και επί της ουσίας, για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένης πρότασης για την οποία πρέπει ΑΜΕΣΑ να ενεργοποιηθεί η Ομάδα Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) σε συνεργασία με το Δήμο, την Αντιπεριφέρεια και την Περιφέρεια καθώς και οποιαδήποτε άλλη δράση που μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη της Δωρίδας.